Dọn phòng cho con trai học lớp 11, chị Hương ở Hà Đông, Hà Nội phát hiện ở một ngăn nhỏ trong cặp sách có bao cao su, toàn những kiểu lạ mà chị chưa từng dùng.
Khi Kiên tắm xong đi vào thì thấy mẹ đang ngồi thừ ra, mặt tái mét. Cậu chưa kịp hỏi thì người mẹ đã giơ mấy cái bao ra với cái nhìn yêu cầu giải thích. “Mẹ, sao mẹ lại lục túi của con?”, Kiên giận dữ hét. Chị Hương cố bình tĩnh, nói nhẹ nhàng: “Sao con lại dám làm chuyện đó? Con làm mẹ thất vọng lắm biết không? Nếu con không nói thật, mẹ sẽ kể chuyện này với bố”.
“Con còn thất vọng hơn, vì mẹ không tôn trọng sự riêng rư của con cái. Tùy mẹ muốn kể thì kể”, Kiên đỏ mặt tía tai vì giận, nói xong bỏ đi, để lại người mẹ với nỗi lo lắng mỗi lúc một tăng.
Chị Hảo, Hoàng Mai, Hà Nội, cũng giật mình và phát hoảng khi tình cờ bắt được mấy cái bao cao su trong cặp sách cậu con trai 16 tuổi. Không kịp kìm lại, chị kêu toáng lên, đưa ra hỏi con trai. Sợ bố biết, Thắng, con chị, ôm lấy mẹ nói nhỏ, giọng cuống quýt: “Mẹ, đừng làm ầm lên thế, của bạn con đưa, con cầm cho vui thôi”.
Nhưng nghĩ đến chuyện cu Zin bé bỏng của mình mới học lớp 10 đã “hư hỏng” như vậy, chị vừa khóc vừa mắng ầm lên, tra hỏi cặn kẽ khiến cả nhà đều biết chuyện. Trước ánh mắt giận dữ, kết tội của bố mẹ, và cái nhìn tò mò của em, Thắng xấu hổ quá đâm ra tự ái. Cậu làm mặt lạnh, cứ ngồi cho bố mẹ mắng chứ nhất quyết không “khai nhận” mình sử dụng mấy cái bao cho mục đích “đen tối” kia.
Sau khi bình tĩnh, chị Hảo tìm hiểu và biết rằng con mình có người yêu cùng lớp, hai người vẫn hay rủ nhau đi picnic riêng ở khu vực ngoại thành, nhiều khi đi rất khuya và theo những người quen của Thắng thì chuyện lên giường với nhau là khó tránh khỏi. Chị rất muốn nói chuyện với con để khuyên bảo nhưng hễ cứ chạm đến chủ đề nhạy cảm là Thắng lại lễ phép lảng ra.
Còn chị Hải, Gia Lâm, Hà Nội thì rụng rời chân tay khi nhìn thấy vỉ thuốc tránh thai trong cặp sách cô con gái 15 tuổi. Ném vỉ thuốc lên bàn trước mặt con, chị hỏi: “Nói đi, nó là đứa nào? Bao lâu rồi?”. Cô bé Linh đứng sững như trời trồng một lúc, sau đó nói rằng bác sĩ cho thuốc này để chữa mụn trứng cá. “Vậy đơn thuốc đâu, sổ khám bệnh đâu? Con khám ở bệnh viện nào?”. Thấy con bảo rằng đi khám tư nên không có đơn hay sổ khám, cũng không chỉ rõ địa chỉ, chị Hải càng tin rằng con mình đã biết “chuyện người lớn”, nhưng hỏi thế nào cô bé cũng không tiết lộ gì thêm.
Cũng như các bà mẹ trên, hầu hết phụ huynh đều sốc nếu phát hiện bao cao su hay thuốc tránh thai trong túi đứa con vị thành niên của mình. Nhiều người vì quá bất ngờ, không kịp suy nghĩ đã “làm dữ” khiến trẻ vì sợ hãi hoặc tự ái mà trở nên khép kín. Hậu quả là họ khó tiếp cận con để tìm hiểu xem thực chất các mối quan hệ của trẻ đến đâu, nhận thức của con về việc đó thế nào, và để đưa ra những lời khuyên.
“Điều quan trọng đầu tiên trong tình huống đó là phải giữ bình tĩnh”, chuyên gia tâm lý Hương Trà, tổng đài tư vấn 1900585877 nói. Dù là tình cờ, việc phát hiện thuốc tránh thai hay bao cao su trong túi của con cũng chứng tỏ bạn đã xâm phạm quyền riêng tư của trẻ, và nếu làm căng, trẻ sẽ cảm thấy không được tôn trọng và có tâm lý chống đối hay phòng thủ, khiến bạn không thể tiếp cận được con. Mặt khác, có thể những vật trên có trong cặp sách của con bạn vì trẻ đã tham dự một buổi nói chuyện, sinh hoạt nào đó về HIV/AIDS hay các chủ đề sức khỏe sinh sản khác.
Do đó, khi phát hiện ra “bí mật động trời trên”, bạn nên tìm một dịp chỉ có hai mẹ con với nhau để hỏi về những “vật lạ” đó với thái độ nhẹ nhàng và tôn trọng: “Mẹ tình cờ nhìn thấy trong cặp con, con có thể giải thích được không, mẹ hứa sẽ chỉ mẹ con mình biết thôi”. Nếu giữa hai mẹ con chưa thực sự thân mật thì bạn không nên hỏi ngay, mà trước đó cần tìm cách gần gũi với con hơn trong ít ngày, như hỏi han chuyện bạn bè, trường lớp. “Mẹ thấy dạo này con hơi khang khác, có bạn gái/bạn trai rồi phải không, kể mẹ nghe nào?’, câu nói này không những giúp tìm hiểu chuyện yêu đương của trẻ mà còn tạo tính “bè bạn” trong quan hệ giữa hai mẹ con.
Dù trẻ nhận hay chối việc sử dụng bao cao su, thuốc tránh thai, bạn cũng có cơ hội để “giáo dục giới tính”. Sau khi thừa nhận việc có cảm xúc với bạn khác giới, thậm chí có quan hệ tình dục ở tuổi này là điều tự nhiên, bạn nên nói về những tác hại của việc quan hệ tình dục sớm: Ảnh hưởng đến sức khỏe, học hành. Nếu chẳng may mang thai (rất dễ xảy ra vì không phải lúc nào trẻ cũng có biện pháp bảo vệ) thì tương lai của cả hai sẽ bị ảnh hưởng, dù để sinh hay bỏ thai cũng đều có những kết cục không tốt… Những điều này, bạn nói với tinh thần trao đổi, cung cấp thông tin để trẻ suy nghĩ, chứ không nên cấm đoán hay áp đặt, vì chắc chắn bạn không thể đi theo con để giám sát xem lệnh đó có được thực hiện không.
Ngoài ra, bạn cũng nên nói với con về tình dục an toàn, cách tránh thai và bệnh lây qua đường tình dục, cách vệ sinh…, dĩ nhiên không phải với thái độ khuyến khích trẻ “yêu” sớm.
Ngoài ra, chuyên gia Hương Trà khuyên phụ huynh nên tìm hiểu cả về người yêu của con mình, bằng cách bảo con mời bạn đến nhà chơi. Gần gũi cả với bạn con, cha mẹ sẽ hiểu được tính chất mối quan hệ đó, và sẽ giữ được mọi chuyện trong tầm kiểm soát.