Rau chùm ngây mọc hoang hút khách thành thị

Có giá 100.000 đồng/kg - tương đương 1 kg thịt lợn, rau chùm ngây mọc hoang đang trở thành món ăn được nhiều người thành phố săn tìm.

Được một chủ vườn ở Ninh Bình giới thiệu cây chùm ngây bổ dưỡng, có giá trị kinh tế cao nên anh Nguyễn Ngọc Quỳnh (Hoàng Cầu, Đống Đa) quyết định tìm đầu ra ở khu vực thành thị cho loại cây này. Anh Quỳnh cho biết, mỗi kg rau chùm ngây được bán buôn giá 70.000 đồng/kg, bán lẻ 100.000 đồng/kg, đắt hơn cả thịt.  
“Tại Hà Nội rất ít người biết đến và trồng rau chùm ngây, do đó thị trường loại rau này chưa mạnh. Tuy nhiên, sau một thời gian quảng cáo về hàm lượng dinh dưỡng thì rất nhiều người có nhu cầu mua”, anh nói.

Rau chùm ngây được bán giá 70.000 - 100.000 đồng/kg. Ảnh: Ngọc Lan.

Chùm ngây, hay còn gọi là cây ba đậu dại, trước kia mọc hoang ở nhiều nơi như Thanh Hóa, Ninh Thuận, Bình Thuận, vùng Bảy Núi ở An Giang, đảo Phú Quốc… Tuy nhiên, gần đây giống cây này được gieo trồng có chủ định và bán với giá, từ 70.000 đến 100.000 đồng/kg.
Cây chùm ngây ở tuổi trưởng thành mọc cao hàng chục mét. Thân cây óng chuốt, không có gai. Lá kép dài 30 - 60 cm, hình lông chim, màu xanh mốc. Được biết, lá chùm ngây còn chứa nhiều dưỡng chất hơn cả quả và hoa, tính theo trọng lượng, trong đó vitamin C hơn cam 7 lần, vitamin A hơn cà rốt 4 lần, canxi gấp 4 lần sữa, sắt gấp 3 lần cải bó xôi, đạm nhiều gấp đôi sữa chua và potassium gấp 3 lần trái chuối.
Anh Quỳnh phải lấy giống chùm ngây từ Bình Chánh, TP.HCM về Ninh Bình trồng. Mỗi cây con có giá lên đến 20.000 đồng. Hiện tại, anh Quỳnh sở hữu khoảng 50 cây trưởng thành ở Ninh Bình, và chỉ đủ bán trong nội thành Hà Nội. Anh bán online và đổ buôn cho các siêu thị rau sạch.

Trồng cây chùm ngây năng suất và cho giá trị kinh tế cao hơn hẳn các loại rau khác.

Do số lượng rau chưa nhiều nên khách nào đặt hàng trước mới được hái. Trung bình mỗi ngày, anh Quỳnh bán được từ 6 đến 10 kg rau chùm ngây. Những hôm khách đặt nhiều hơn 15 kg anh không đủ hàng để bán. Với lượng cung không đủ cầu như hiện nay, anh cho biết, trong tháng tới sẽ kết hợp với một người bạn trồng thêm 500 cây con để phục vụ nhu cầu người tiêu dùng. "Chi phí mua giống 1 triệu đồng trồng được 50 cây con nhưng cây cho lá quanh năm, bán được nhiều dịp nên có lãi lâu dài”, anh Quỳnh nói.
Phổ biến hơn tại thị trường miền Bắc, chùm ngây được biết đến nhiều ở TP.HCM. Chị An ở Bình Chánh cho biết, ngoài bán lá rau chùm ngây 30.000 đồng/hộp 300 gram, chị còn bán cây giống 25.000 đồng/cây, hạt giống 100.000 đồng/túi 50 hạt. Bên cạnh đó, thân và cành tươi cũng được tận dụng để bán giá 15.000 đồng/hộp hoặc chế gói trà giá 45.000 - 55.000 đồng/hộp.
Theo chị An, chị bắt đầu trồng và bán chùm ngây từ cuối năm 2013. "Ban đầu mở bán online, khách hàng còn e dè do rau lạ và chưa biết đến tác dụng của nó. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian sử dụng, hiện lượng khách hàng quen tại cửa hàng oline lên đến hàng trăm người", chị An cho biết.

Rau chùm ngây không phổ biến nên hiện một số nơi cung không đủ cầu.

Theo kinh nghiệm của chị An, chùm ngây sinh trưởng phát triển tốt, ít khi sâu bệnh. Sau 3 tháng tuổi cây đã bắt đầu cho thu hoạch. Khi cây cao 60 cm thì cắt ngọn và tỉa cành thúc đẩy cây đâm chồi. Sau 6 tháng tuổi, cây cao khoảng 2 mét, là thời gian bắt đầu thu hoạch chính, trung bình mỗi cây có thể cho từ 500 đến 900gram lá tươi/tháng. Nếu chỉ trồng 5.000 cây/ ha (2m2/cây), sau 6 tháng có thể thu hoạch trung bình 2.500kg lá/ha/tháng. Được bán với giá 100.000đồng/kg, người bán sẽ có thu nhập ròng tại vườn của người trồng cây chùm ngây ít nhất sẽ là 20 triệu đồng/tháng. "Không như các loại rau khác, chị hái được 1- 3 lứa/vụ, cây chùm ngây chỉ trồng một lần và bán cả năm. Tuổi đời của cây chùm ngây khá lâu nên được coi là loại rau kinh tế bậc nhất”, chị An chia sẻ.
Rau chùm ngây đang trở thành món rau phổ biến trong gia đình chị Bùi Thị Sáu (quận 12, TP.HCM). Chị cho biết, rau có thể chế biến đủ món luộc, xào, nấu canh, thậm chí là ăn sống. Mỗi tuần, chị Sáu thường đặt mua online 50.000 đồng nửa cân chùm ngây về ăn cả tuần. “Tuy rau ăn ngon, bổ dưỡng nhưng giá khá đắt. Cả gia đình 4 người ăn, tính ra mỗi bữa rau cũng hết đến 20.000 - 25.000 đồng tiền rau, bằng tiền thức ăn mặn hàng ngày”, chị Sáu nói.

Rau chùm ngây có hàm lượng dinh dưỡng cao, hiện đang là loại rau được ưa chuộng ở thành phố. Ảnh: Ngọc Lan.

Anh Nguyễn Hiểu Biết, ở Mai Dịch, Cầu Giấy chia sẻ, ở Hà Nội muốn trồng cây này anh phải  đặt mua giống ở Bình Chánh. Hiện tại, cây chùm ngây nhà anh Biết được 3 tháng nhưng cho thu được 5 lần. Anh cho hay, có nhiều người hỏi mua lá rau nhưng anh không bán. Sắp tới, anh dự định sẽ trồng một số lượng cây lớn để đáp ứng nhu cầu rau bổ dưỡng cho mọi người ở Hà Nội.
“Cây chùm ngây là loại cây của thế kỷ tuy nhiên chưa được bán và sử dụng phổ biến như các loại rau khác. Chỉ cần 20.000 đồng rau chùm ngây mỗi ngày cung ứng đủ hầu hết lượng dinh dưỡng cần thiết cho một gia đình 4 người”, anh nói.
Hiện tại, chùm ngây được xem là một trong những loài cây hữu dụng bậc nhất thế giới, do toàn bộ các phần trên cây chùm ngây đều có thể được dùng làm thức ăn hoặc phục vụ cho các mục đích khác nhau; nên chùm ngây hiện đang được khuyến khích trồng ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là những nước nghèo.