Nguồn gốc và trào lưu Troll

Nếu là một người sử dụng internet với tần suất cao, hoặc là một “thần dân” của một mạng xã hội nào đó, chắc hẳn không ít lần bạn sẽ nhìn thấy những bức hình được vẽ hay cắt ghép đơn giản bằng những công cụ như Paint hay Photoshop, tuy nhiên đôi khi chúng lại mang những ý nghĩa châm biếm hài hước, hay mang những thông điệp vô cùng sâu sắc. Những “nhân vật” hay “đồ vật” xuất hiện trong đó dần dần đã trở thành những trào lưu mạng, hay còn gọi là internet meme. Phần lớn những “internet meme” này đều được những thành viên của một số trang web như 9gag, Tumblr, Reddit hay Memebase tạo ra và tải lên mạng với một mục đích duy nhất: Tạo ra những tiếng cười sảng khoái.

Tại Việt Nam, cộng đồng “chế” meme cũng đã bắt đầu hình thành và lớn mạnh với những fanpage trên Facebook hay đặc biệt là trang web mới xuất hiện được vài tháng với tên gọi cab.vn.

Qua thời gian, số lượng internet meme cũng tăng dần, trong khi cư dân mạng luôn có những trào lưu mới, cũng như “lãng quên” những trào lưu đã lỗi thời. Trước khi năm 2011 kết thúc, hãy cùng điểm qua một vài trào lưu internet (internet meme) nổi bật trong thời gian qua:

[justify]1. Trollface/Coolface[/justify]

[justify]Một trong những bậc “lão làng” của “cộng đồng” meme trên mạng toàn cầu. Sức ảnh hưởng của “ông già nhăn nhở” này lớn tới mức, đã có người mỗi khi nhìn vào bất kỳ khuôn mặt được vẽ sơ sài nào trên 9gag hay Facebook cũng đều gọi đó là "trollface". Thật sự, rất khó có thể định nghĩa cụ thể và đầy đủ rằng như thế nào thì được gọi là "troll", vì vậy định nghĩa đơn giản đã được đưa ra: “Hành vi troll là sự cố ý vi phạm các quy tắc được hiểu ngầm trong các không gian xã hội Internet. Đôi khi nó là hành động phá hoại, gây khó chịu hay thậm chí là sỉ nhục người khác trên mạng internet bằng những ngôn từ hết sức lịch sự”.[/justify]

Tuy nhiên, bỏ qua định nghĩa nói trên, chúng ta đều phải thừa nhận rằng mỗi khi nhìn vào khuôn mặt đang cười nhăn nhở kia, chúng ta bất giác cũng phải bật cười vì tính hài hước của nó. Đến đây, một số người sẽ đặt ra câu hỏi về nguồn gốc của khuôn mặt này. Quay trở lại năm 2008, một thành viên của 4chan, cũng như DeviantArt có tên Whynne đã đăng tải một bức hình vẽ bằng bút chì với cái tên “Rape Rodent” (khá giống chú chuột Mickey, có điều trông nhân vật này “nham hiểm” hơn nhiều). Whynne cho biết anh vẽ bức hình này để mô tả vẻ mặt của những thành viên 4chan mỗi khi họ ‘troll’ thành công một ai đó.

Sau đó, những thành viên 4chan đã “chế” lại bức hình nói trên để “trollface” trở thành một khuôn mặt đơn giản hơn nhiều, nhưng độ hài hước thì không giảm đi chút nào.

Ngày nay, bạn hoàn toàn có thể tìm thấy những tấm hình có sự hiện diện của khuôn mặt này trên những trang web như tumblr hay 9gag. Một vài người còn tạo ra những biến thể khác của trollface, như trollscience, tập hợp những bức hình vẽ những thi nghiệm phản khoa học, trolldad, một người cha luôn trêu tức những đứa con của mình hay troll professor, người luôn làm học trò của mình phát điên.

2. Rageguy/Ragegirl

Nói một cách đơn giản, đã có kẻ đi ‘troll’, thì ắt sẽ có “nạn nhân”. Khuôn mặt Rageguy chính là để biểu thị cảm xúc của những nạn nhân này sau khi bị trêu tức.

Cũng vào năm 2008, nhiều đoạn truyện tranh ngắn (4 ô) được đăng tải lên 4chan, trong đó diễn tả một tai nạn hay sự cố nào đó, và ô cuối cùng chỉ có một khuôn mặt đang méo mó vì tức giận và khó chịu cùng một tràng dài “FFF…UUU…” màu đỏ ("nguyên tắc ở đây là 7 chữ "F" và 12 chữ "U").

Sau này, người sử dụng internet đã kết hợp nhiều internet meme vào những đoạn truyện tranh. Kết quả là ngày nay, Rageguy được mọi người ngầm hiểu là “nạn nhân” của Trollface trong những câu chuyện không có hồi kết. Chưa dừng lại ở đó, trong một vài câu chuyện, rageguy còn được “chuyển đổi giới tính” để trở thành Ragegirl.

[justify]3. Okay guy[/justify]

[justify][/justify]

Hoàn cảnh xuất hiện của anh chàng lúc nào cũng mang vẻ mặt buồn bã này khá giống với Rageguy, tuy nhiên ý nghĩa của internet meme này khác nhiều so với người anh em được đề cập ở trên. Nếu như Rageguy cảm thấy bực bội và khó chịu với hậu quả của một chuỗi sự kiện, thì Okayguy lại có xu hướng chấp nhận nó đến mức nhu nhược. Chính vì thái độ buông xuôi như vậy mà không ít bức hình có sự hiện diện của anh chàng này đã trở nên vô cùng hài hước.

[justify]4. LOL guy[/justify]

Ban đầu, trên 4chan hay tumblr tồn tại những đoạn truyện tranh ngắn trong đó tồn tại một “Rageguy” bị chọc tức, còn lại là nhiều nhân vật Trollface ở xung quanh. Tuy nhiên sau này mọi việc có vẻ hợp lý hơn khi chỉ tồn tại một “Trollface” và một “Rageguy” ở trung tâm câu chuyện, còn lại là những người đang cười nhạo anh chàng ngốc nghếch. Khuôn mặt này được gọi là “LOL (Laugh-out-loud) guy”. Sau này, LOL guy được nhiều người ngầm hiểu là một nhân vật nhiều lời và thích pha trò.

5. Yao Ming face

Hẳn bạn còn nhớ một internet meme có tên “Sad Keanu”, trong đó một paparazzi đã chụp được bức hình diễn viên Keanu Reeves đang ngồi với dáng vẻ rất buồn bã trên một chiếc ghế băng trong công viên. Đó có thể được coi là internet meme đầu tiên liên quan tới người nổi tiếng. Sau này, cựu tuyển thủ bóng rổ người Trung Quốc Yao Ming cũng trở thành “nạn nhân bất đắc dĩ” của cộng đồng mạng với tấm hình “có một không hai” của anh.

Khuôn mặt “cười như mếu” này của Yao Ming được cư dân mạng dùng để biểu thị tình trạng tiến thoái lưỡng nan của một nhân vật, khiến cho anh ta cười không được mà khóc cũng chẳng xong!

6. F*ck Yea/Like A Boss

Sau này, những 9gagers (người sử dụng 9gag) còn tạo ra một meme với ý nghĩa tương tự, tuy nhiên thay vì khuôn mặt trên, họ dùng hình ảnh của ca sĩ quá cố Freddie Mercury của ban nhạc lừng danh Queen.

7. Me Gusta

Cụm từ tiếng Tây Ban Nha này dịch nôm na sang tiếng Việt có nghĩa là “Tôi thích nó đấy!”. Khuôn mặt này thường được dùng để biểu hiện cảm giác thoải mái của một người trong một vài hoàn cảnh nhất định (thường được dùng trong những tấm hình có nội dung liên quan đến những chủ đề ‘18+’).

Vào khoảng tháng 3/2011, một thành viên Reddit có tên “Insert” đã tạo ra tấm hình đầu tiên của khuôn mặt này và phổ biến nó sang những trang web khác, trong đó có 4chan và Tumblr.

[justify]8. Forever Alone guy[/justify]

Khuôn mặt giống y như… củ khoai này lần đầu xuất hiện vào giữa tháng 4/2010. Khuôn mặt “cười trong nước mắt” này được dùng để biểu thị những người luôn trong trạng thái cô đơn vì không có một ai để ý tới.

9. Challenge accepted

Trước một thử thách hết sức khó khăn và thậm chí là có phần nguy hiểm, một số người vẫn tiếp tục chấp nhận thử thách. Đó là khi người ta sử dụng khuôn mặt challenge accepted.

Nguồn gốc của meme này cũng khá hài hước. Trong bộ phim hài kịch tình huống (sitcom) có tên “How I Met Your Mother”, anh chàng sát gái Barney Stinson khi đang ngồi cùng những người bạn đã chấp nhận một thử thách gần như không thể thực hiện mà những người kia đã kể như một câu chuyện đùa. Trước khi bỏ đi, anh đã nói lớn “Challenge Accepted”. Internet meme nói trên cũng ra đời từ đó.

10. Feel Like A Sir (Like a boss)

Hình ảnh một quý ông lịch sự với phong cách “Phớt Ănglê” đã bắt đầu xuất hiện trên trang web Cuánto Cabrón (một phiên bản của 9gag hay tumblr rất phổ biến tại Tây Ban Nha và các nước Mỹ Latinh). Sau đó, “quý ông” này đã được “xuất khẩu” tới những trang web thư giãn nổi tiếng khác.

Vào tháng 5/2011, nhóm hacker khét tiếng LulzSec đã sử dụng một phiên bản đã được sửa đổi của internet meme này (Quý ông của chúng ta cầm thêm một ly rượu vang) làm dấu hiệu của họ.

[justify]11. Asian father[/justify]

Như một luật lệ bất thành văn trên mạng internet, khi nói về người dân châu Á, những người phương Tây luôn có quan niệm rằng họ là những người có yêu cầu và kỳ vọng rất cao. Từ đó, “Asian father” ra đời. Người đàn ông này dường như không hài lòng với bất cứ thứ gì mà đứa con của ông làm ra, và bắt nó phải hoàn hảo hơn nữa. Tuy nhiên, một vài “tác phẩm” lại biểu thị sự hài lòng của “ông bố” về những đứa con của mình.

12. “…, then I took an arrow in the knee”

Những game thủ chơi The Elder Scroll V: Skyrim chắc chắn sẽ nhận ra ngay ý nghĩa của meme này. Trong game, một nhân vật máy (NPC) làn nhiệm vụ gác cổng đã lặp đi lặp lại câu nói “I use to be an Adventurer like you. Then I took an arrow in the knee” với hàm ý chỉ một việc đã từng làm trong quá khứ. Sau đó, game thủ (và rõ ràng cũng là những cư dân internet chính hiệu) đã để ý tới câu nói này, và biến nó thành một internet meme hoàn toàn mới.

Ở Việt Nam, đã có thời kỳ cư dân mạng nước nhà truyền tai nhau một câu nói bông đùa với nội dung tương tự: “Hồi còn sống, tớ cũng như thế đấy…” (!?).

Bài viết này mới chỉ tập hợp những trào lưu mạng nổi bật trong thời gian qua. Bên cạnh đó còn rất nhiều trào lưu nổi bật và hài hước khác như “Trolololo Guy” (Dựa trên bài hát vào năm 1969 của ca sĩ baritone người Nga Eduard Khin), “Chuck Testa” (Khởi nguồn từ đoạn quảng cáo tiêu bản động vật Ojai Valley) hay những bức ảnh nhân vật có thật ngoài đời như “Scumbag Steve”, “Good Guy Greg” cũng như “Annoying Facebook Girl”… Tất cả những trào lưu đó đã và đang tạo nên một thế giới internet muôn màu muôn vẻ và không ngừng thay đổi theo từng ngày.

[justify][/justify]

[justify][/justify]

Nguồn gốc và trào lưu Troll

Chủ đề cùng mục

Mới nhất