Kinh hoàng công nghệ sản xuất đá lạnh

Kinh hoàng công nghệ sản xuất đá lạnh

Ở ngay đầu cổng chợ Thành Công A, đường Láng Hạ đá cây được chất đống từ mờ sáng, đến trưa người mua sạch nhẵn, đầu giờ chiều lại được cung cấp một đống khác. Điều đáng nói ở đây là đá được kê trên tấm bạt đã nhàu nát và xung quanh là rác rưởi, ruồi nhặng bẩn thỉu.





Mấy năm trở lại đây, mặc dù Sở Y tế Hà Nội đã mạnh tay kiểm tra, đình chỉ rất nhiều cơ sở sản xuất đá lạnh không bảo đảm an toàn vệ sinh nhưng cứ dẹp bỏ chỗ này chúng lại mọc lên chỗ khác. Trong những ngày nóng nực này, Hà Nội cần một lượng đá lạnh rất lớn và đó cũng là dịp để các cơ sở sản xuất đá lạnh mất vệ sinh trôi nổi trong thành phố hoạt động một cách mạnh mẽ.

Khi các cơ sở càng chạy hết công suất thì sự mất vệ sinh càng nhiều, người ta còn mua cả đá dùng để ướp lạnh thực phẩm bán cho các cửa hàng giải khát.

Muôn nẻo đường đá bẩn

Để có một quy trình làm đá sạch đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, quá trình sản xuất nước đá phải khép kín, không hề có sự tiếp xúc của bàn tay con người. Nhưng với khá nhiều cơ sở tư nhân mà chúng tôi đã khảo sát thì không có cơ sở nào đảm bảo quy trình này. Hầu hết, nguồn nước những nơi sản xuất đá thủ công này sử dụng đều không đảm bảo vệ sinh. Đa số những cơ sở này dùng nước giếng khoan, đương nhiên không qua kiểm nghiệm của cơ quan quản lý. Các chủ cơ sở cho hay, nước giếng khoan đã được lọc, nhưng thực tế nếu có máy lọc thì chỉ để lắng cặn hay lọc qua loa. Đặc biệt ở những cơ sở sản xuất đá cây.











Trích:

Đá lạnh đắt như tôm tươi Suốt tuần qua, nhiệt độ buổi trưa ngoài đường phố Hà Nội hầu như trên 40°C. Nhiệt độ tăng cao làm cho giá của đá lạnh cũng tăng vọt. Một chủ quán nước ở cạnh sân bóng đá Trường Đại học Thủy Lợi ngán ngẩm: “Ngày thường một bịch đá viên 1kg có 3 nghìn, mấy hôm nóng tăng lên 5 - 10 rồi bây giờ 15 nghìn đồng. Mua đá cây thì rẻ hơn nhưng bây giờ nhiều khách nghe nói đến đá cây người ta không uống nước nữa”. Một số quán nước khác dùng đá cây, phải cắn răng chấp nhận giá cắt cổ 150.000 đồng/ 1 cây. Tuy nhiên, không phải cứ bỏ tiền ra là mua được đá. Mùa hè này, người tập thể dục buổi sáng quanh sân vận động Mỹ Đình đã quen thuộc với cảnh đám đông người xếp hàng từ mờ sáng để chờ mua đá ở một cơ sở cạnh đó.

Qua một loạt cơ sở sản xuất đá cây ở Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, dốc Tam Đa, Linh Lang, ngõ Ngọc Hà quận Ba Đình, Dịch Vọng Hậu quận Cầu Giấy, chợ Thành Công A quận Đống Đa, đường Hỏa Lò, Từ Liêm… đều không tuân theo quy định đảm bảo vệ sinh trong sản xuất đá lạnh. Khi đề cập đến vấn đề đăng ký an toàn vệ sinh với sở y tế, chủ cơ sở nào cũng ấp úng trả lời cho qua chuyện rồi né tránh sang chuyện khác. “Cơ sở lớn thì người ta (cơ quan quản lý- PV) mới bắt cam kết nội quy an toàn vệ sinh chứ cơ sở nhỏ như của tôi đây nước khoan đã qua xử lý, sạch sẽ tuyệt đối. Sản xuất nhiều mới làm dối chứ ít làm dối làm gì”, chủ một cơ sở sản xuất đá cây ở đường Lương Thế Vinh quận Thanh Xuân bao biện.

Nhiệt độ ở Thủ đô nóng bao nhiêu thì tình hình đá lạnh cũng “nóng” theo bấy nhiêu. Qua hai đợt nắng nóng kể từ đầu mùa hè vừa rồi, hầu như các cơ sở đá tư nhân đã chạy hết công suất và theo đó cũng mất vệ sinh… hết mức.

Trong quá trình đi tìm hiểu, chúng tôi bắt gặp một chủ cơ sở sản xuất đá chân đi ủng cao su ngồi chễm chệ trên đống đá cây cao ngút ở đường Hỏa Lò, Từ Liêm dùng dao chặt đá bán lẻ cho một loạt khách đang ngồi chờ. Vừa làm anh ta vừa nói với chúng tôi: “Đá chỗ anh thì OK, không đảm bảo thì làm sao hàng trăm quán giải khát, quán bia, ăn nhậu cả cái vùng này đến lấy nườm nượp”. Vừa nói, anh này vừa lấy tấm bạt che cái cửa mà từ lúc nãy tới giờ vô ý để chúng tôi nhìn thấy phía trong khoang làm lạnh một thanh niên quần đùi áo cộc thản nhiên cầm vòi phun nước dẫm đi dẫm lại trên miệng hố để bơm nước làm nhả đá mới.

Tại các điểm bán đá cây trên đường Trường Chinh, Thụy Khuê người bán hàng xếp những cây đá trên tấm bạt đã nhàu nát, sau đó phủ lên trên một tấm vải cáu bẩn, ngoài cùng bằng những miếng xốp tạm bợ để… cách nhiệt vẫn bán chạy như thường. Những “đại lý cấp 1” này chủ yếu cung cấp đá cho các quán trà đá vỉa hè.

Tại cơ sở sản xuất nước đá nằm ở khu vực Minh Khai, từng dãy xe ôtô xếp hàng vào mua đá, công nhân tất bật chuyển những cây đá ra thùng xe. Một loại nước đá làm từ nước giếng khoan không qua lọc gọi là đá cây, còn một loại làm từ nước giếng khoan qua lọc được gọi là nước đá viên tinh khiết hay đá pha lê. Tuy nhiên, người quản lý ở đây lại khẳng định, chỉ có đá cây mới làm từ nước giếng khoan dùng để làm lạnh hàng hóa, còn đá viên tinh khiết được làm từ nước máy dùng để ăn uống. Quan sát xưởng sản xuất đá, chúng tôi thấy khuôn làm đá là những hộp sắt hoen rỉ. Công nhân xưởng sản xuất không găng tay, không bảo hộ lao động bê những khuôn làm đá vào phòng làm lạnh.









Đá ướp lạnh dùng để… uống!

Nguy hiểm hơn, trong mấy ngày nóng nực, khi mà đá tinh khiết không đủ cung cấp, một số cơ sở còn đem đá chuyên để bảo quản thực phẩm để tiêu thụ khiến nguy cơ lây nhiễm các bệnh về đường ruột tăng cao, nhất là thời điểm hiện nay khi dịch tiêu chảy cấp vẫn đang có nguy cơ bùng phát trở lại.

Trưa ngày 23/6, chúng tôi đến một cơ sở làm đá cây ở phường Dịch Vọng Hậu quận Cầu Giấy, cũng là lúc ông chủ đang bận rộn chặt đá cho khách hàng. Cơ sở này vốn sản xuất đá lạnh dùng để bảo quản thực phẩm, ngay cả biển quảng cáo cũng đề: “Đá dùng để ướp lạnh”.









Qua trò chuyện với khách hàng đang đứng chờ, chúng tôi được biết họ đều mua đá ở đây về phục vụ việc giải khát ở các quán bia, quán nhậu, quán cơm, trà đá, quán chè ở khu vực phường Dịch Vọng và cả một bộ phận khác ở chợ Nhà Xanh trên đường Xuân Thủy, quận Cầu Giấy. Khi chúng tôi hỏi tại sao đá dùng để ướp lạnh lại bán để uống, ông chủ cơ sở tỏ vẻ cáu kỉnh: “Đá nào mà chả làm từ một loại nước! Không mua thì đứng dịch ra cho người khác vào lấy”!

Trên đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, có một đại lý bán đá sỉ và lẻ. Đại lý giữ đá khỏi tan bằng cách vùi vào đống trấu hay phủ lên tấm chăn chiên, vài bao tải dứa cáu bẩn. Mỗi khi có khách mua hàng, bà chủ đặt cây đá lên bao tải đã trải sẵn dưới nền đất, rồi dùng dao hình răng cưa hoen rỉ chặt khúc từng đoạn bán cho khách. Hỏi nhập đá từ đâu, bà chủ kêu: “Ôi giời, đá ở đâu mà chả giống nhau”!









Ở ngay đầu cổng chợ Thành Công A, đường Láng Hạ đá cây được chất đống từ mờ sáng, đến trưa người mua sạch nhẵn, đầu giờ chiều lại được cung cấp một đống khác. Điều đáng nói ở đây là đá được kê trên tấm bạt đã nhàu nát và xung quanh là rác rưởi, ruồi nhặng bẩn thỉu. Trước đây, cơ sở này chủ yếu cung cấp đá để bảo quản thực phẩm trong chợ. Mùa hè đến, cơ sở này kiêm luôn phục vụ đá lạnh cho các quán giải khát. Tất nhiên vẫn là thứ đá cây đó và vẫn được đặt ở chỗ mất vệ sinh như vậy. Do thời tiết nắng nóng, giá đá tăng vọt, các chủ quán nước liền chạy ra chợ này mua đá cây… cho rẻ.

Không chỉ riêng điểm bán đá ở chợ Thành Công A, mà nhiều điểm bán đá cây khác trong thành phố cũng không đảm bảo vệ sinh, thường là ở ngay vệ đường và người bán hàng khi đập đá, lấy đá không hề có găng tay. Đá cây của các cơ sở tư nhân cũng là nguồn cung cấp chủ yếu cho những hàng trà đá, quán giải khát trên địa bàn Thủ đô. Chỉ với 20.000 - 30.000đồng, người bán hàng đã có thể mua được cả chục kilôgam đá thay vì phải bỏ ra cả trăm nghìn đồng để mua đá sạch, đá tinh khiết hoặc chạy đá bằng tủ lạnh. Tâm lý chung của cánh kinh doanh giải khát là ra chợ mua đá cây dùng cho rẻ!









Không rõ nguồn gốc



Trích:

Theo Sở Y tế Hà Nội, trên địa bàn thành phố có hơn 100 cơ sở sản xuất nước đá thủ công nhỏ lẻ, không đảm bảo an toàn vệ sinh, hàng ngày bán ra thị trường hàng tấn đá cây, đá viên. Trong khi đó, các cơ sở đạt tiêu chuẩn chất lượng đá sạch, đá tinh khiết chỉ có 17 cơ sở như đá viên phalê của Công ty cổ phần Thuỷ Tạ, Công ty nước đá Hà Nội, đá viên của Công ty dịch vụ hàng không…

Theo ghi nhận của PV Báo GĐ&XH, tại nhiều điểm bán đá lẻ trong TP Hà Nội, đa số đều do tư nhân sản xuất, không rõ nguồn gốc, chất lượng. Đá cây giá khoảng 80.000đ/cây, còn đá viên giá khoảng 2.000đ/kg. Vào tháng 6 này, giá đá cây tăng từ 30.000 - 50.000đ/cây mà nhiều khi vẫn “cháy” hàng.

Theo quảng cáo của chủ hàng, đá ở đây được mua sỉ ở những cơ sở sản xuất theo tiêu chuẩn đá sạch, nước được lấy từ nước máy có qua lọc, khử trùng. Chưa cần nói nguồn gốc, bãi tập kết đá của cửa hàng, đá được xếp thành tầng, chỉ được phủ bằng tấm bạt dứa, trong khi ngoài trời bụi bay mù mịt. Mặc dù Sở Y tế đã khuyến cáo người dân, đưa ra lệnh cấm đối với những điểm kinh doanh giải khát không được sử dụng đá cây, đá viên không có nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng, nhưng vì lợi nhuận, khuyến cáo trên đã bị phớt lờ.

Ở khu chợ Ngã Tư Sở, hàng ngày vẫn có những chuyến xe ô tô chở hàng tạ đá cây chuyển vào chợ mà không rõ xuất xứ đến từ đâu. Người vận chuyển đá thản nhiên quăng quật, vứt đá lên những thùng xe cáu bẩn, đầy rác, những chiếc xích lô hoặc xe tự chế, thản nhiên dẫm đạp lên những cây đá. Từ đại lý này lại được các chủ quán mua về. Như vậy đá lạnh không rõ xuất xứ lại được phân nhỏ “thấm” vào từng ngõ ngách của thành phố.









Trong quá trình vận chuyển đá, phương tiện chủ yếu vẫn là xe máy không được che đậy. Trong những ngày nắng nóng, ai cũng dễ bắt gặp những cây đá được chở bằng xe máy không được bọc lót che đậy chạy mù mịt giữa đường phố. Những “khối đá di động” này được chủ yếu phục vụ cho những quán giải khát, trà đá hay quán nhậu. Người bán cứ bán, người uống cứ uống chẳng ai biết là đá làm ở đâu? Có bảo đảm không?



Trích:

Quy định làm đá sạch của Sở Y tế Hà Nội Nước làm đá tinh khiết phải đạt 40 tiêu chí về kim loại nặng, thành phẩm đá phải đạt 22 tiêu chí trong đó có 6 chỉ tiêu về vi sinh vật. Đá tinh khiết phải được làm từ nguồn nước sâu 90m, được xử lý qua lọc thẩm thấu ngược và diệt khuẩn bằng tia cực tím. Các bộ phận làm đá như: Khuôn đá, dao cắt đá, bồn cấp nước làm đá, cối lạnh và gàu tải đá đều bằng inox, không bị rỉ sét. Chu trình sản xuất khép kín hoàn toàn tự động, không có sự tiếp xúc trực tiếp với con người.

Theo GĐXH