Hé lộ ngôi mộ nghi là của Lý Thường Kiệt

[justify]Dòng họ Ngô Việt Nam cho biết, đang có những manh mối đáng tin cậy về nơi chôn cất danh nhân lịch sử Lý Thường Kiệt. Ngôi mộ được cho là của vị quan này hiện nằm trên địa phận tỉnh Hưng Yên. Phía dòng họ Ngô đang chờ các cơ quan chức năng, các nhà khoa học sớm vào cuộc để có kết luận chính thức.[/justify]

[justify]Thông tin về mộ đã có từ lâu[/justify]
[justify]
Theo ông Ngô Vui - Trưởng ban liên lạc họ Ngô Việt Nam, việc tìm ra nơi chôn cất danh nhân Lý Thường Kiệt (tên thật là Ngô Tuấn) đã được dòng họ chú ý từ lâu. Thời gian gần đây, dòng họ nhận được một số thông tin về nơi chôn cất Lý Thường Kiệt tại thôn Ngọc Quỳnh, thị trấn Như Quỳnh, Hưng Yên. Ngôi mộ được cho là của Lý Thường Kiệt được phát hiện từ năm 1979, khi địa phương quy tụ mồ mả trên cánh đồng làng để tạo diện tích sản xuất.[/justify]
[justify]
Theo những người dân thôn Ngọc Quỳnh thì trên cánh đồng này có khá nhiều mồ mả và gò, đống. Khi san ủi mặt bằng, người dân phát hiện ra một ngôi mộ hợp chất "trong quan, ngoài quách", có nhiều điểm đặc biệt. Sau khi khai quật, ngôi mộ này được dân làng chôn lại ngay sát nơi phát lộ.[/justify]
[justify]

[justify][/justify]

[justify]Ngôi mộ hiện đã được người dân thôn Ngọc Quỳnh xây dựng lại sau cuộc khai quật năm 1979.[/justify]

[/justify]
[justify]Đã có nhiều phán đoán khác nhau về người nằm dưới mộ. Tuy nhiên, nhiều ý nghiêng về suy đoán đây chính là mộ của Lý Thường Kiệt. Vì Ngọc Quỳnh chính là quê hương của Nguyên Phi Ỷ Lan - người mà Lý Thường Kiệt có nhiều gắn bó lúc sinh thời. Sau khi nhận được thông tin trên, thời gian gần đây, phía dòng họ Ngô Việt Nam cũng đã có nhiều lần về khảo sát tại khu vực này.[/justify]
[justify]Để có những thông tin xác thực, chúng tôi đã về thôn Ngọc Quỳnh tìm gặp lại những người đã trực tiếp tham gia và chứng kiến việc khai quật ngôi mộ bí ẩn này năm 1979. Ông Lê Trọng Cam - Trưởng thôn Ngọc Quỳnh cho biết, vào thời điểm phát lộ và khai quật ngôi mộ trên, ông là người chứng kiến từ đầu cho đến khi mộ được lấp lại. Theo ông Cam, khu vực ngôi mộ được phát hiện vốn là một gò đất cao chừng 1m và rất rộng. Khi phát lộ ra khối "bê tông" lớn (đây là phần quách hợp chất - PV), những người tham gia lao động lúc ấy đều cho rằng dưới mộ sẽ có vàng bạc, châu báu. Họ quyết định khai quật toàn bộ khu vực mộ này lên với tâm lý tìm của cải.[/justify]
[justify]
Nhắc lại sự việc này, ông Lê Văn Hạ - một xã viên trực tiếp tham gia đào xới ngôi mộ lúc ấy kể: "Khi chúng tôi san ủi gò đất thì phát hiện một khối “bê tông” rộng tới 3 gian nhà. Phải mất 7 ngày 7 đêm chúng tôi mới đánh bật được lên. Khối “bê tông” có đến chục lớp, mỗi lớp dày chừng 10cm. Giữa các lớp “bê tông” có hình ô trám và càng xuống phía dưới những lớp này càng rắn, rất khó phá. Đặc biệt, những lớp “bê tông” này có mùi thơm rất đặc biệt".
[/justify]
[justify]Ông Hạ còn cho biết thêm, những người tham gia đào mộ lúc đó hầu hết là thanh niên trai tráng trong làng. Đào đến ngày thứ 7 thì mới chạm tới được lớp ván thiên. Ông Hạ nhớ như in, khi lớp ván thiên được lộ ra, trên ván hiện ra 4 chữ nho rất lớn, hai bên có hai hàng chữ nhỏ. Đây là những chữ được dán hoặc viết lên nền áo quan. Dân làng đã gọi những người tinh thông chữ nho ra đọc. Người thì dịch những chữ lớn thành "Đại thị công khanh", người lại dịch nôm na là "hoạn quan"… Tuy nhiên, các chữ nhỏ chưa kịp dịch thì quá trình đào xới, dẫm đạp đã làm cho các chữ này mất đi.[/justify]
[justify]
Điều đặc biệt hơn nữa, khi tấm ván thiên được lật ra, những người khai quật cảm nhận được một thứ hương thơm lan toả. Họ thấy phía trong quan tài có một lớp vải màu mỡ gà rất đẹp, vẫn còn như mới. Tấm vải được lật ra, thấy một xác người như đang nằm ngủ, đầu đội mũ cánh chuồn, râu tóc còn nguyên.Trên ngực áo người chết có tấm vải vuông, có hình con nghê đi trên mây đầu quay về hướng mặt trời.[/justify]
[justify]
Ông Lê Văn Hạ khẳng định, ông đã trực tiếp lật từng lớp vải, áo… xem có của cải gì không. Ông Hạ đã đếm được 36 chiếc áo đi kèm trong quan tài (không có quần). Tất cả những chiếc áo này đều có chất liệu như vải lanh, có 1 chiếc còn có miếng vá nhưng miếng vá ấy cũng rất đẹp và được khâu cẩn thận. Ngoài những chiếc áo trên, ông hạ ước chừng có khoảng 300m vải được chèn trong quan tài. Tuy nhiên, cả xác người chết và những lớp vải này nhanh chóng xạm đi rồi toả ra mùi xú uế. Phía bên trong quan tài còn có một chiếc quạt (chỉ còn phần xương quạt) dài chừng 50cm và hai chiếc hộp gỗ đựng chất liệu giống như một loại sáp.[/justify]
[justify]

Ông Lê Trọng Cam (trái) và ông Lê Văn Hạ kể lại sự việc

[/justify]
[justify]
Sự “lận đận” của ngôi mộ đặc biệt[/justify]
[justify]
Sau khi được khai quật, những tấm ván quan được dân làng cạy lên để bán. Thời đó, gỗ khá quý hiếm. Những tấm ván quan lại lớn và dày. Ông Lê Trọng Quất - một người tham gia đào mộ vẫn nhớ, tấm ván quan này nếu để trên mặt ao thì người lớn ngồi lên vẫn không bị chìm. Những người đào mộ bán số ván trên được 300 đồng. Cỗ áo quan này cũng có 6 chiếc đinh bằng đồng nhưng sau đó đã bị thất lạc.[/justify]
[justify]
Khi khai quật mộ, những người tham gia cũng đã chuẩn bị một chiếc tiểu để chôn cất lại. Tuy nhiên, do xác còn nguyên vẹn, lại nhiều vải vóc nên không thể cho vừa vào chiếc tiểu đã chuẩn bị. Họ dùng bồ cào kéo xác xuống hố bên cạnh đã được đào sẵn và bỏ tất cả vải vóc, quần áo, quạt… xuống cùng mà không có áo quan. Khi dùng bồ cào, xác đã bị tổn thương, lộ rõ ra cả những sợi gân cổ.[/justify]
[justify]
Ông Lê Trọng Cam cho biết, sự việc sau đó đã được ngành văn hoá tỉnh Hải Hưng (cũ) biết tới và cũng đã về khảo sát. Tuy nhiên, ông không nhớ cụ thể ngành văn hoá có khai quật lại lần nữa hay không. Đến năm 1998, nhiều người dân trong làng vẫn áy náy về việc người nằm dưới ngôi mộ đã bị đối xử tệ bạc, nên lại khai quật lại. Lúc này, người nằm dưới mộ kia chỉ còn xương sọ và các xương lớn, còn phần xương nhỏ và đồ tuỳ táng đều mủn thành đất. Phần xương này được xếp vào tiểu và dân làng lập mộ xây cất để thờ cúng.[/justify]
[justify]
Mộ Lý Thường Kiệt hay mộ của vị quan nào?[/justify]
[justify]
Nếu chỉ căn cứ vào những thông tin phía bên trong ngôi mộ thì chưa thể khẳng định được ngôi mộ đó chính là của danh nhân Lý Thường Kiệt. Tuy nhiên, phía dòng họ Ngô Việt Nam cho rằng khả năng đây chính là ngôi mộ của vị danh nhân này. Khu vực phát lộ ngôi mộ nằm rất gần với đền thờ Nguyên Phi Ỷ Lan. Nguyên Phi Ỷ Lan chính là người mà Lý Thường Kiệt phò tá chống lại phe Dương Thái hậu và Lý Đạo Thành (triều đình nhà Lý). Chính vì ngôi mộ nằm ở vị trí gần đền thờ vị Nguyên phi nói trên mà niềm tin về ngôi mộ của Lý Thường Kiệt của phía họ Ngô càng được củng cố. Tuy nhiên, để có được những thông tin chính xác hơn, dòng họ Ngô Việt Nam cũng đã có các cuộc đánh giá, khảo sát nội bộ và có niềm tin rằng ngôi mộ trên là của Lý Thường Kiệt.[/justify]
[justify]
Mặc dù đã có những căn cứ nhất định về ngôi mộ nhưng phía dòng họ Ngô cho biết họ vẫn mong muốn có được sự tham gia của các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu lịch sử để giám định chính xác về thân thế của ngôi mộ. Dòng họ cho rằng, Lý Thường Kiệt chính là một anh hùng dân tộc, nên những việc liên quan đến ông, dòng họ không thể tự quyết mà cần có sự tham gia và kết hợp của các cơ quan hữu quan.[/justify]
[justify]
Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm hiểu về vấn đề này.[/justify]
[justify]

[justify]Lý Thường Kiệt tên thật là Ngô Tuấn. Thường Kiệt là tự; sau này ông được ban quốc tính nên mới đổi tên thành Lý Thường Kiệt. Theo tài liệu mới phát hiện (bài văn khắc trên chuông chùa Bắc Biên và cuốn Tây Hồ Chí) thì ông là người làng An Xá, huyện Quảng Đức, thuộc khu vực phía nam hồ Tây trong thành Thăng Long. Ông sinh năm 1019 và mất tháng Sáu năm Ất Dậu (tức từ 13 tháng Bảy đến 11 tháng Tám năm 1105). Lý Thường Kiệt tinh thông thao lược, lại có tài thơ văn. Năm 23 tuổi, ông đã được bổ nhiệm làm Hoàng môn chi hậu rồi thăng đến chức Thái úy. Ông có công rất lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.[/justify]

[/justify]