[justify]Thế giới mạng toàn cầu (Internet) sẽ ra sao nếu không có những công cụ cho phép người dùng tìm kiếm thông tin họ cần trong hàng triệu trang web? Những công cụ tìm kiếm trực tuyến đầu tiên đã xuất hiện cách đây 2 thập niên. Sau đây là vài điểm mốc đáng nhớ trong lịch sử, từ Archie đến AltaVista, rồi Google và Bing.[/justify]
Archie (10-9-1990)
[justify]Một nhóm sinh viên thuộc đại học McGill đã viết nên Archie vào năm 1990. Vào thời kỳ trước khi mạng toàn cầu (World Wide Web) xuất hiện, Archie phục vụ nhu cầu tìm kiếm trên các trang FTP toàn cầu vào thời điểm bấy giờ.[/justify]
Veronica (1992)
[justify]Vào đầu những năm 90, mạng toàn cầu World Wide Web bị thống trị bởi giao thức mạng Gopher, là một mạng lưới kết nối cho phép người dùng định vị các trang web, văn bản và tải xuống các file nhị phân một cách thuận tiện.[/justify]
ALIWEB (1993)
[justify]ALIWEB (Archie-Like Indexing for the WEB) là công cụ tìm kiếm đầu tiên được chế tạo dành riêng cho mạng toàn cầu. Cách thức hoạt động của ALIWEB là “nhờ cậy” người lướt web cập nhật “hộ” một trang web vào bảng mục lục của nó, rất ít người mặn mà với cách làm này nên ALIWEB đã nhanh chóng bị quên lãng.[/justify]
EINet Galaxy (1994)
Galaxy là một trang những trang web tích hợp bộ tìm kiếm dữ liệu đầu tiên, được phát triển tại đại học Texas.
Yahoo (1994)
[justify]Ban đầu chỉ là một nơi cung cấp danh sách những đường link dẫn đến các trang web khác. Dần dần Yahoo trở thành một địa chỉ không thể thiếu đối với nhu cầu tìm kiếm của người dùng Internet, cho đến khi bị Google qua mặt vào thập kỷ tiếp theo.[/justify]
WebCrawler (1994)
[justify]WebCrawler là một trong những công cụ tìm kiếm đầu tiên có khả năng chủ động cào và phân tích các trang web hiện có trên mạng vào thời điểm bấy giờ. Ngày nay, hầu hết những chương trình tìm kiếm đều dựa vào cách thức này để liên tục cập nhật cơ sở dữ liệu.[/justify]
Infoseek (1995)
[justify]Vào thời kỳ huy hoàng của mình, công cụ tìm kiếm mang tên Infoseek đạt đến 7.3 triệu lượt người ghé thăm vào tháng 9-1997 – con số ấn tượng lúc bấy giờ. Dần dần, cái tên này cũng bị phai mờ bởi sự lấn át của những tên tuổi như Yahoo, AltaVista và sau đó là Google.[/justify]
Excite (1995)
[justify]Excite lúc đầu xuất hiện như một trang danh bạ và cổng thông tin Web, mặc dù được chống lưng bởi những nguồn vốn ẩn danh to lớn và một thời cũng khá nổi tiếng, Excite vẫn chưa bao giờ tạo được một dấu ấn đáng kể trong ngành công nghiệp trực tuyến. Trang web hiện vẫn tồn tại như một hoài niệm về thế giới mạng thập niên 90.[/justify]
AltaVista (1995)
[justify]Vốn là một dự án tìm kiếm trang Web của Digital Equipment Corporation. Là công cụ tìm kiếm theo phương thức cào dữ liệu phổ biến nhất đến tận cuối những năm 90, khi chính thức bị qua mặt bởi Google. Năm 1996, Yahoo còn sử dụng AltaVista để tăng thêm sức mạnh cho các kết quả tìm kiếm của hãng này.[/justify]
Yahoo (1996)
[justify]Vào năm 1996, dấu ấn của Yahoo trong lĩnh vực thông tin trực tuyến là rất mạnh mẽ và ấn tượng. Dần dà, hãng này còn bổ sung thêm những tính năng như hộp mail, trò chơi và tin tức, góp phần chuyển hóa trang web thành một điểm đến trực tuyến lý thú, hơn là chỉ một công cụ tìm kiếm thông thường.[/justify]
Ask Jeeves (1996)
[justify]Ask Jeeves khuyến khích người dùng tìm kiếm thông tin họ cần bằng những câu hỏi, và nhận câu trả lời từ một nhân vật ảo tên là “Jeeves”. Năm 2006, chữ “Jeeves” được bỏ đi và trang web chỉ còn mang tên Ask.com[/justify]
Northen Light (1997)
[justify]Northen Light từng một thời rất nổi tiếng vì danh mục trang web đồ sộ của mình, chỉ sau AltaVista. Trang này chính thức đóng cửa vào năm 2002 sau khi công ty mẹ bị đổi chủ.[/justify]
Google.com (1998)
[justify]Vốn được phát triển tại đại học Standford, sau đó những người sáng lập Google đã tự tách ra và thành lập một công ty riêng biệt, và cho ra mắt trang Google.com vào năm 1998. Với cái tên độc đáo cùng khả năng tìm kiếm dữ liệu ưu việt, chẳng mấy chốc Google chính thức trở thành công cụ tìm kiếm được ưa chuộng nhất Internet.[/justify]
MSN Search (1998)
[justify]Là sản phẩm minh chứng cho tham vọng chinh phục thị trường tìm kiếm dữ liệu trực tuyến của Microsoft, sự phổ biến của MSN Search đến tận thời điểm hiện tại phần lớn là do sự có mặt mặc định của nó trong trình duyệt Internet Explorer – vốn cũng “vô tình” là một phần không thể tách rời của… hệ điều hành Windows của Microsoft, hệ điều hành phổ biến nhất hành tinh. Sau ba lần đổi tên, từ “Windows Live Search” vào 2006, “Live Search” vào 2007, cuối cùng thì “Bing” đã xuất hiện vào 2009.[/justify]
Những công cụ tìm kiếm của ngày hôm nay
[justify]Khi bài viết này được hoàn thành, Google vẫn là bá chủ của thế giới tìm kiếm – đến mức “google” không biết từ bao giờ đã trở thành một động từ trong tiếng Anh. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của Bing từ Microsoft, Google đang dần phải nhường lại thị phần, thậm chí người khổng lồ còn đánh mất ngôi vị trang web được ghé thăm nhiều nhất vào tay mạng xã hội Facebook.[/justify]