Có mối tương quan giữa tính tử tế và trí thông minh không?

Bạn có biết một cảnh trong phim Forrest Gump, khi Forrest gửi một ngân phiếu cho mẹ của Bubba vì sự đóng góp của Bubba vào kinh doanh tôm? Mẹ của Bubba đã ngã xuống đất vì sốc và bất ngờ.

Tôi rất thích cảnh đó. Nó quá hài và sâu sắc, nhưng lý do cảnh đó tiếp tục sống trong trí nhớ của tôi sau 20 năm là Forrest, anh ấy không có sự đấu tranh nội tâm về việc liệu anh có nên đưa tiền cho mẹ Bubba. Anh không phải cân nhắc thiệt hơn khi có hành động tốt này. Đối với anh, nó thậm chí không phải là một việc làm tốt. Nó là một việc gì đó phải làm.

Thật đơn giản. Đó chính xác là cách sống của Forrest Gump – anh ấy không bao giờ hoài nghi bất kỳ việc gì, nhưng luôn luôn làm điều đúng.
Tôi cũng thích như thế, nhưng tôi không phải lúc nào cũng làm điều đúng. Điều đó khiến tôi tự hỏi, tại sao tôi sống quá khác biệt với Forrest Gump?

Có lẽ nó là do thiếu sự tự nhận thức của anh. Những hệ quả của sự tự nhận thức là sự liên tục tranh luận và cân nhắc, suy tính thiệt hơn.

Tại sao cô gái đó nhìn tôi như vậy? Có phải cô ấy ghét tôi?
Tai sao anh ấy không hỏi liệu tôi có muốn kem sữa? Có phải anh ấy nghĩ là tôi béo?
Tôi có ăn quá nhiều? Tôi có suy nghĩ quá nhiều?

Cuộc độc thoại nội tâm này nghe có quen thuộc với bạn không? Những kiểu độc thoại đó lặp đi lại trong đầu tôi hằng ngày. Tôi hầu như không thể gọi đồ uống ở quán café mà không phân tích cẩn thận mối quan hệ của tôi với bố mẹ.

Ngược lại, Gump sẽ gọi một Dr. Pepper mà không lưỡng lự. anh ấy sẽ không tính số calo của đồ uống. Anh sẽ không lo lắng về việc tăng cân. Gump đơn giản sẽ uống và thưởng thức.

Có lẽ những khác biệt của chúng tôi bắt nguồn từ trí thông minh. Sau tất cả, Gump là một người ngốc nghếch. IQ của anh chỉ có 75.
Và chỉ số IQ giữa 70 và 80 cho thấy trí tuệ thiểu năng. Có lẽ sự tử tế của Gump đến từ thực tế rằng anh không hiểu biết tốt hơn, vì anh không thể hiểu biết tốt hơn?

Nhưng nghiên cứu dường như không ủng hộ hành vi tử tế này. Những người có IQ thấp hơn thì có xu hướng tự tử, khả năng đi tù cao, sống trong nghèo túng và trải nghiệm sự thất bại xã hội. 

Thêm nữa, một nghiên cứu cũng phát hiện thấy “những người có IQ thấp có xu hướng ủng hộ những sự trừng phạt tàn nhẫn, sợ hoặc khinh thường những người đồng tính và có nhiều khả năng là người phân biệt chủng tộc.”

Như vậy, kém thông minh hơn không đồng nghĩa với tử tế hơn.
Vậy điều này có nghĩa là những người thông minh hơn thì tử tế hơn?
Cũng không hẳn.

Những người có IQ cao hơn có nhiều khả năng nói dối, cho rằng họ thông minh hơn thực tế (kiêu ngạo), và có nhiều khả năng có những hành vi mang tính làm hại bản thân, do quá tò mò.

Các nghiên cứu cũng cho rằng người thông minh có nhiều khả năng trở thành những người nghiện rượu và sử dụng ma túy hơn những người không-thông minh-lắm.

Một nghiên cứu thú vị gần đây cho thấy: “trong nhiều trường hợp, những người thông minh hơn dễ mắc phải những lỗi tư duy.” Thực tế là, “người thông minh cho thấy họ có những thành kiến mù quáng lớn hơn. Thành kiến mù quáng là khả năng của chúng ta nhận ra những sai lầm và khuyết điểm của người khác.

Điều đó không hài sao khi chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy những vấn đề, rắc rối trong cuộc sống của người khác nhưng không dễ dàng nhận thấy điều đó trong cuộc sống của chúng ta?

Như vậy, dường như không có một mối quan hệ giữa những người thông minh và tính tử tế. Và đó chính xác là lý thuyết mà nghiên cứu của Satoshi Kanazawa ủng hộ.

“Những thứ người thông minh thích không tốt cũng không xấu, không đúng hoặc sai, mà những thứ đó lúc nào cũng có tính mới lạ về mặt tiến hóa”, Kanazawa, nhà tâm lý học tiến hóa ở London School of Economics viết.

Vì vậy, những người thông minh chỉ quan tâm đến hành vi mới trong thành phố.

“Những chàng trai thông minh hơn (không phải những cô gái thông minh hơn) có nhiều khả năng khi lớn lên đánh giá cao tính độc quyền về tình dục. Điều này là vì loài người về bản chất là theo chế độ đa thê (nhiều vợ). Tính độc quyền về tình dục là sự mới lạ về mặt tiến hóa đối với đàn ông chứ không phải phụ nữ, do đó những người đàn ông thông minh hơn có nhiều khả năng đánh giá cao tính độc quyền về tình dục (chung thủy) hơn những người đàn ông kém thông minh.”

Tương tự như vậy, ông cho rằng những người thông minh có nhiều khả năng là những người ăn chay, vì loài người ban đầu là động vật ăn tạp.
Kanazawa cũng nói rằng, những người không-thông minh-lắm thì giỏi hơn ở những việc quan trọng như: tìm kiếm một bạn tình, trở thành cha mẹ và kết bạn. Sau tất cả, những hành vi đó luôn luôn là một phần của sự tiến hóa của chúng ta. Những việc mới lạ, như bay vào vũ trụ hoặc tìm một công việc ở Google là những thách thức mới mà người thông minh trội hơn.

Theo ông, người ít thông minh hơn thực sự giỏi hơn trong việc nuôi dưỡng những mối quan hệ, và điều đó khá rõ ràng trong trường hợp của Gump.

Tôi thích xem bản thân là người thông minh hoặc được ai đó xem mình là thông minh, nhưng tôi nhận ra rằng trở thành một người tử tế hơn (không phải một người thông minh hơn) là chìa khóa để có một cuộc sống đầy ý nghĩa và phong phú hơn.

Tôi không biết liệu điều đó có phải là những gì một người thông minh sẽ nghĩ, nhưng nó có lẽ là những gì Forrest Gump nghĩ.


Nguồn
Is There a Correlation Between Kindness and Intelligence?
Why being smart has nothing to do with being a good person 
Published on August 26, 2013 by Jen Kim in Valley Girl With a Brain 
PsychologyToday