cẩn thận với trái cây Trung Quốc

Không chọn hoa quả có hình thức bắt mắt, màu sắc tươi rói bất thường… là cách nhiều bà nội trợ áp dụng, nhất là khi có thông tin cam Trung Quốc nhuộm phẩm độc và chưa biết có mặt ở thị trường Việt Nam hay không.
[/size] Trên thị trường hiện nay, ngoài rau củ quả, gia vị, trái cây Trung Quốc xuất hiện ở khắp nơi, với nhiều chủng loại khác nhau: táo, lê, cam, quýt, mãng cầu, dưa hấu, chuối…

Giá rẻ hơn nhiều so với hàng trong nước, lại có hình thức rất bắt mắt, là những đặc điểm của trái cây Trung Quốc và một thời được người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng. Tuy nhiên, những năm gần đây, khi hoa quả Trung Quốc bị phát hiện có tẩm hóa chất giữ màu tươi, bảo quản lâu và mới đây là tẩm thuốc nhuộm công nghiệp (có thể gây tổn thương trí nhớ, hệ miễn dịch và hô hấp ở người) vào quả cam, khiến người dùng dè dặt, chọn lựa kỹ lưỡng hơn để tránh mua phải hàng Trung Quốc.

Người tiêu dùng lo sợ cam độc Thượng Hải, Trung Quốc có mặt ở Việt Nam. Ảnh minh họa: B.H.

Câu hỏi liệu loại cam độc hại phát hiện ở Thượng Hải có mặt ở thị trường Việt Nam hay không được nhiều người quan tâm.

Tại Hà Nội lẫn TP HCM, khảo sát ở những cửa hàng bán hoa quả, các chủ cửa hàng đều cho biết chưa từng mua phải loại cam nào dùng giấy lau hoặc cầm vào lòng bàn tay thì thấy màu đỏ hay vàng. Các cửa hàng chủ yếu bán cam vàng đậm, dài của Thái, cam vàng nhạt, tròn của Hưng Yên và các loại cam vỏ xanh có xuất xứ nội địa.

Tuy nhiên, nếu loại hàng có thể phát hiện bằng mắt thường, khi cầm, rửa hoa quả, lòng bàn tay chuyển sang màu sắc khác thì dễ phân biệt, biết ngay chất lượng trái cây. Song, nói như chị Thu, quận Bình Thạnh, TP HCM: "Sợ nhất là các hóa chất bảo quản được đưa thẳng vào bên trong ruột, khi đó, người mua không thể biết được đâu là hàng chất lượng, đâu là loại độc dược được đưa vào cơ thể qua trái cây ăn hàng ngày".

Chính vì vậy, với nhiều người, chọn hoa quả bây giờ không đặt cao tiêu chí nhìn phải đẹp mắt. "Nhìn những quả chuối dài hơn 10cm, vàng ươm, trông rất ngon mắt, hay những quả cam to, da bóng láng, vàng sặc sỡ… tôi cũng không dám mua mà chọn cam sành hoặc loại nhỏ hơn, da sần sùi, xấu xí nhưng biết chắc là nhà nông Việt trồng", chị Nga, quận Gò Vấp, chia sẻ. Chị kể, có lần bỏ quên quả táo trong tủ lạnh, nửa tháng sau mới phát hiện thì quả tảo vẫn y nguyên như lúc mới mua.

Có cầu mới có cung, trái cây Trung Quốc vẫn bày bán khắp các chợ, cửa hàng. Tại chợ Bình Điền, 10% trong tổng số 180 tấn trái cây về chợ một ngày là hàng Trung Quốc, chủ yếu là táo, lê. Con số thống kê ở các chợ khác cũng khoảng 10% trở lên.

Một phần vì nó được nhiều đơn vị kinh doanh (nhà hàng, quán cơm, quán giải khát…) ưa chuộng (giá rẻ, chi phí bỏ ra ít, màu sắc lại đẹp, giữ lâu), bán sẽ có lãi hơn. Mặc khác, chính tiểu thương đã tung hỏa mù vào người mua. Xuất xứ của hoa quả chỉ có người bán nắm chính xác nhất, song nếu họ dán lên mác của nước khác lên trái cây, hoặc thuyết phục người mua đây là hàng ngoại (Mỹ, NewZealand…), người tiêu dùng nếu không có kinh nghiệm cũng rất khó phân biệt.

Chị Thanh, quận 1, TP HCM chia sẻ kinh nghiệm: "Chỉ cần dùng thử là biết có phải trái cây chính hiệu hay không". Bởi có lần, chị được người bán giới thiệu là cam Vinh, nhãn Hưng Yên, song khi ăn, mùi vị rất nhạt, không thơm ngọt, nhiều nước và tỏa mùi hương ngay từ khâu gọt vỏ.

Ông Lý Ngọc Thắng, Đội trưởng đội quản lý thị trường 3A, 4A, chia sẻ, để kiểm tra xem có loại cam nhuộm phẩm nào ở Thượng Hải lọt vào Việt Nam hay không, có 2 cách. Thứ nhất, phải có mẫu sẵn, từ đó các đơn vị đưa lực lượng rà soát ở khắp nơi. Thứ hai, phải thấy dấu hiệu nghi ngờ đó là cam nhuộm độc, mang đi test ở các cơ sở chuyên môn, nếu đúng là loại này sẽ lập tức triển khai kiểm tra trên thị trường. Cái khó hiện nay, theo ông là xác định mẫu để đi đối chiếu. Nhưng mẫu như thế nào, cơ quan y tế phải vào cuộc, từ đó quản lý thị trường mới tỏa ra kiểm tra.

Đối với thông tin cam bị nhuộm phẩm màu ở Thượng Hải, Tiến sĩ Hồ Hữu An, Phó chủ nhiệm khoa Công nghệ sinh học, nông thực phẩm, Đại học Thành Tây, Hà Nội, cho biết, mỗi loại rau, quả đều có một màu tự nhiên đặc trưng. Khi được bảo quản bằng hóa chất, các màu này có thể biến đổi. Khả năng cam bị nhuộm màu là có thể xảy ra.

Về nguyên lý, việc nhuộm màu cam là hoàn toàn có thể. Đó là làm sao bọc một lớp màu bên ngoài vỏ, bịt kín các tế bào để lượng đường, nước có trong quả không bay hơi giúp cam được tươi, trông mọng và bắt mắt hơn. Khi đó, các hóa chất này sẽ dễ dàng thẩm thấu vào các tế bào bên trong và khi người sử dụng ăn cam sẽ tiêu thụ một phần hóa chất và có thể bị nhiễm độc.

Tiến sĩ An cho biết thêm, để chọn được cam an toàn, nên mua cam trong nước vào đúng mùa rộ, quả cam có màu vàng tự nhiên và mùi thơm đặc trưng. Không nên chọn những quả cam có màu lạ, còn nhiều lá trên cuống mà lá lại cứng, để lâu không rụng và có màu xanh không tự nhiên, bởi có thể người bán đã sử dụng hóa chất để giữ các đốt, tế bào liên kết giữ lá không bị rụng.