Cần bao nhiêu tiền để áp đặt vùng cấm bay ở Libya?

[size=2]Trung tâm Chiến lược và Ngân sách của Mỹ vừa đưa ra một bản báo cáo dự thảo kinh phí để áp đặt và duy trì vùng cấm bay tại Libya, với con số ước tính hơn 8 tỷ USD trong vòng sáu tháng.[/size]Bản dự thảo ngân sách đưa ra 3 giả thiết khác nhau cho việc áp đặt vùng cấm bay lên lãnh thổ Libya với kinh phí dự kiến như sau:

[size=3]Vùng cấm bay cho toàn lãnh thổ Libya[/size]Để áp đặt vùng cấm bay cho toàn lãnh thổ Libya cần một khoản kinh phí từ 100-300 triệu USD/ tuần, tùy thuộc vào khả năng kháng cự của phòng không Libya. Nếu khả năng kháng cự của phòng không Libya mạnh hơn thì kinh phí có thể gia tăng nhiều hơn con số nói trên

Để thực hiện một cuộc "dọn dẹp không phận", cần một khoản kinh phí 500 triệu-1 tỷ USD. Tổng cộng kinh phí để áp đặt và duy trì vùng cấm bay trong 6 tháng đầu tiên khoảng từ 3,1-8,8 tỷ USD, tương đương với kinh phí cho áp đặt vùng cấm bay tại miền bắc và miền nam Iraq năm 1991.

Tiêm kích Rafale F3 với hệ thống trinh sát võ bọc AREOS Reco NG cùng 6 tên lửa đối không MICA. Ảnh: EMA ECPAd

[size=3]Vùng cấm giới hạn ở miền Bắc Libya[/size]Để áp đặt vùng cấm bay giới hạn ở miền bắc Libya cần khoản kinh phí 30-100 triệu USD/tuần, dọn dẹp không phận cần khoản kinh phí 400-800 triệu USD, tổng kinh phí áp đặt và duy trì vùng cấm bay giới hạn trong 6 tháng từ 1,2 đến 3,4 tỷ USD

[size=3]Vùng cấm bay chỉ tập trung tại khu vực bờ biển Libya[/size]Để áp đặt vùng cấm bay giới hạn ở khu vực bờ biển Libya thì kinh phi tương đối thấp chỉ từ 15-25 triệu USD/tuần. Tuy nhiên, hiệu quả của một vùng cấm bay như vậy là rất hạn chế

Trong trường hợp này, chiến dịch Operation Odyssey Dawn 2011, giải pháp áp đặt là vùng cấm bay trên toàn lãnh thổ Libya.

Theo Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm SIPRI, đơn giá cho tên lửa hành trình tấn công chính xác Tomahawk năm 2011 vào khoảng 756.000 USD, mỗi quả tên lửa chống bức xạ AGM-88 HARM có giá khoảng 284.000 USD, tên lửa hành trình MBDA Storm Shadow có giá khoảng 800.000 USD, tên lửa đối không MICA có giá khoảng 150.000 USD.

Cường kích Tornado GR4 với hai tên lửa hành trình MBDA Storm Shadow đang tiếp nhiên liệu. Ảnh:MoD.

Đợt không kích đầu tiên, lực lượng liên quân đã bắn tổng cộng 112 quả Tomahawk, tiêu tốn một khoản kinh phí lên đến 84,6 triệu USD. Chưa tính các khoản kinh phi dành cho các loại vũ khí khác như tên lửa không đối đất, bom các loại, nhiên liệu cho máy bay và nhiều khoản kinh phí liên quan khác nữa. Ngoài ra, chưa tính đến thiệt hại về tài sản và sinh mạng có thể xảy ra do trúng phải hỏa lực phòng không của Libya

Như vậy kinh phí dành cho việc áp đặt và duy trì vùng cấm bay là rất lớn, điều đó phần nào lý giải cho sự chần chừ của Mỹ trong việc áp đặt vùng cấm bay lên quốc gia Bắc Phi này. Trong bối cảnh nền kinh tế của Mỹ đang gặp nhiều khó khăn, Mỹ đã nhường vai trò tiên phong chiến dịch dọn dẹp không phận Libya cho Anh và Pháp.

Hiện tại lực lượng phòng không Libya vẫn im hơi lặng tiếng, tuy nhiên nếu lực lượng này gia tăng sức mạnh kháng cự, kinh phí để áp đặt và duy trì vùng cấm bay trên toàn lãnh thổ Libya sẽ vượt xa hơn nhiều so với dự toán của Trung tâm Chiến lược và Ngân sách của Mỹ