Bão từ những nguy hiểm từ trên trời rơi xuống

Theo Viện Vật lý Địa Cầu cho biết năm 2008 là năm yên bình nhất trong khoảng 10 năm trở lại đây khi có khoảng 20 cơn bão từ có cường độ nhẹ ảnh hưởng đến Việt Nam. Bão từ là hiện tượng kỳ thú và đặc biệt của vũ trụ, nhưng đây cũng là tin đáng quan tâm của những bệnh nhân tim mạch. Các cơ quan dầu khí, điện lực… để có biện pháp phòng tránh và giảm thiểu thiệt hại do nó gây nên.
Hoạt động của bão từ
Đôi khi nhiều người cảm thấy mệt mỏi, khó thở, những người bệnh tim mạch thường có cảm giác bệnh nặng hơn, không khí ngột ngạt, số tai nạn giao thông tăng lên bất ngờ, hệ thống điện bị phá huỷ, thông số từ vệ tinh không còn chính xác… tất cả những nguyên nhân trên đều do một kẻ giấu mặt gây ra, đó chính là Bão từ.
Bão từ là sự rối loạn từ trường trái đất trong một khoảng thời gian ngắn. Hiện tượng này xảy ra khi có vụ nổ lớn trên mặt trời tạo ra những đợt sóng lớn đập thẳng vào từ trường của trái đất, thường là sau 24 tiếng đến 36 tiếng sau vụ nổ.
Những đợt sóng này gây áp lực lên quyển từ sẽ tăng hay giảm phụ thuộc vào hoạt động của mặt trời. Thông thường bão từ kéo dài từ 24 đến 48 giờ, nhưng một vài cơn bão có thể kéo dài trong nhiều ngày.
Người ta theo dõi mặt trời cùng những đám lửa bùng nổ trong vũ trụ để tính cường độ ảnh hưởng nhiều nhất của bão từ.
Trên thế giới có hai vùng chịu ảnh hưởng nhiều nhất của bão từ là vùng cực quang và vùng xích đạo, có khi những trận bão từ mạnh nhất tại Việt Nam diễn ra vào năm 1989 với cường độ cao nhất lên tới 660 nT.
Từ đầu năm đến nay thế giới cũng xảy ra một vài trận bão từ nhưng ở cường độ nhỏ. Thông thường chu kỳ hoạt động của bão từ là 11 năm.
Vào năm 2001 là năm có những trận bão từ nhiều nhất với cường độ mạnh nhất, dự kiến vào năm 2012, nước ta sẽ phải hứng chịu khoảng gần 50 trận bão từ, với mỗi tháng có khoảng 3 đến 4 trận bão từ có cường độ mạnh.

Những nguy hại
Bão từ là hiện tượng diễn biến của thiên nhiên, có ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống của con người cũng như của trái đất.
Sóng mặt trời tạo ra những hạt năng lượng rất cao khiến con người có khả năng bị nhiễm xạ, gây ung thư và biến đổi nhiễm sắc thể.
Không khí và khí quyển giúp bảo vệ những người ở dưới trái đất tránh được nguồn bức xạ này, nhưng với những nhà du hành làm việc trên vũ trụ thì không thể tránh được.
Cơn bão từ vào tháng 10 năm 1989 khiến các nhà du hành làm việc trên trạm vũ trụ Hoà Bình của Liên Xô nhiễm bằng lượng phóng xạ nhiễm khi sống cả 1 năm dài trên vũ trụ.
Bão từ cũng có tác động lớn đối với sức khoẻ con người, đặc biệt là đối với tim mạch và hệ thần kinh.
Theo một nghiên cứu cho thấy khi bão từ xỷ ra số người chết vì bệnh tim mạch tăng hơn 30%. Nguyên nhân là do bão từ đã gây ra một dòng điện cao quay xung quanh và làm biến đổi từ trường trái đất.
Sự biến đổi đột ngột này tác động mạnh đến cơ thể con người, đặc biệt là những người mẫn cảm. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người, bão từ còn ảnh hưởng nặng nề tới hệ thống thông tin liên lạc. Dưới ảnh hưởng của từ trường sóng radio bị nhiễu, lệch hướng hay bị phản hồi ngược lại.
Hệ thống dò tìm và cảnh báo sớm của quân đội bị cũng gặp trục trặc khi rada tầm xa liên tục đưa ra cảnh báo sai. Đường điện thoại di động lẫn cố định bị nhiễu hay mất sóng. Hệ thống dẫn đường như GPS, LORAN hay OMEGA cũng không tránh khỏi ảnh hưởng của bão từ.
Máy bay và tàu thuỷ thường sử dụng sóng ở tần số thấp để định vị. Trong suốy thời gian xảy ra bão từ vị trí được xác định có khi sai đến hàng dặm, gây nên những vụ tai nạn đáng tiếc.
Với vệ tinh viễn thông, kể cả vệ tinh Vinasat 1 của Việt Nam mới được phóng lên, bão từ cũng hạn chế khả năng truyền thông tin, mất tín hiệu đường truyền.
Các nhà địa chất học chỉ có thể xác định được cấu trúc đá ngầm dưới lòng đất, dựa vào đó để tìm ra các mỏ quý khi và chỉ khi từ trường trái đất ổn định.
Sự dao động của từ trường ảnh hưởng lớn tới việc khai thác dầu khi đồng hồ đo dòng chảy bị sai lệch thông tin, và tỷ lệ hao mòn của đường ống tăng đáng kể. Nếu không chú ý để cân bằng lại các chỉ số trong lúc xảy ra bão từ, tai nạn rất dễ xảy ra.
Ngoài ra bão từ cũng ảnh hưởng lớn tới hệ thống điện. Mỗi khi bão từ xảy ra các nhà máy sản xuất điện thường gặp nhiều trục trặc lớn, gây nên sự tê liệt của hệ thống điện. Điển hình nhất là cơn bão từ vào ngày 13 tháng 3 năm 1989 đã làm tê liệt hệ thống điện ở Quebec, Canada và một phần nước Mỹ.
Theo thống kê của Viện vật lý địa cầu, tại Việt Nam, năm xảy ra nhiều trận bão từ nhất là 1989 với 44 trận, năm ít trận bão từ nhất là 1986 với 17 trận. Năm 2000 có khoảng 40 trận, 2004 có 27 trận, năm 2006 có 15 trận