10 hố thiên thạch mà bạn chưa biết.....!

1. Hố thiên thạch Sao băng (Meteor), Arizona, Mỹ

Nằm trên vùng sa mạc Arizona rộng lớn, hố thiên thạch này trông như một miệng núi lửa trên mặt trăng

Nằm cách Flagstaff 40 dặm về phía Đông, hố thiên thạch Sao băng rộng hơn 1.200m và sâu đến 200m này có khung cảnh giống mặt trăng đến kỳ lạ này nhờ vào khí hậu khô cằn của vùng sa mạc bắc Arizona và một phần vì nó tương đối 'mới' (khoảng 40.000 năm tuổi). Người ta ước tính rằng thiên thạch Canyon Diablo mà tạo nên hố thiên thạch này có thành phần chủ yếu là sắt và niken có đường kính khoảng 50 meters và nặng xấp xỉ 150.000 tấn.

Không phận của những vùng hố thiên thạch như thế này là bất khả xâm phạm

Có lẽ điều ngạc nhiên hơn cả là hố thiên thạch thuộc sở hữu riêng bởi gia đình Barringern từ năm 1903. Để chiêm ngưỡng hố thiên thạch này, mỗi du khách phải trả phí tham quan $15. Trên miệng của hố thiên thạch này có một trung tâm cung cấp những thông tin đa phương tiện về nó và cơ hội được nhìn thấy những mảnh sắt thiên thạch được tìm thấy ở trong vùng. Người ta không khuyến khích việc bay qua những miệng hố thiên thạch này. Vào năm 1964, một chiếc máy bay Cessna nhỏ đã bay vào trong miệng hố và không thể thoát ra vì liên tục bị hút xuống dưới, cuối cùng nó đã rơi xuống chiếc hố thiên thạch này.

2. Hố thiên thạch Wolfe Creek, Australia




Cũng giống như hố thiên thạch Meteor ở Arizona, Wolfe Creek được bảo tồn nguyên trạng cũng do môi trường ở Outback và độ tuổi của nó (khoảng 300.000 năm). Để đến được hố thiên thạch này, các du khách phải trèo qua một vách đá cao 25 m trước khi xuống mặt hố phủ đầy cát sâu khoảng hơn 50 m.

Nhìn từ trên cao hố thiên thạch Wolf Creek trông như một con mắt khổng lồ

Cả những mẩu thiên thạch sẳt bị ôxy hoá và những mảnh thuỷ tinh (hình thành khi cát bị nung chảy) được tìm thấy trong hố Wolf Creek, đã chứng tỏ nguồn gốc thiên văn của nó. Thêm vào đó, ở giữa của miệng hố chứa đầy thạch cao, loại khoáng chất màu trắng giữ nước và cho phép sự phát triển của các loài cây cỏ, bụi rậm trong cái sa mạc không lấy gì làm thân thiện cho lắm này.

3. Hố thiên thạch Manicouagan, Quebec, Canada

Nhờ khí hậu khắc nghiệt mà những hố thiên thạch có thể được giữ nguyên trạng

Hố thiên thạch Manicouagan là một trong những hố thiên thạch lâu đời nhất mà có thể thấy được, có thể do nó nằm ở vùng khắc nghiệt của vành đai Canada, khoảng 190 dặm về phía bắc của thành phố Baie Comeau. Cái hồ bao xung quanh vùng tâm nổi lên của hố thiên thạch thì đường kính rộng đến 40 dặm (xấp xỉ 65km)

Hố Manicouagan cùng với những tia cực quang kỳ ảo của cực Bắc được chụp từ Trạm Vũ trụ Quốc tế

Một giả thuyết thú vị được nêu ra bởi David Rowley, John Spray và Simon Kelley rằng hố thiên thạch Manicouagan, hố thiên thạch Rochechouart (Pháp, hình dưới), hố Saint Martin (Manitoba, Canada), hố Obolon’ (Ukraina) và hố Red Wing crater (Bắc Dakota, Mỹ) đã được tạo ra trong một chuỗi các hố thiên thạch bởi một tiểu hành tinh bị vỡ thành nhiều mảnh khi vào đến bầu khí quyển của Trái Đất. Mặc dù các việc dịch chuyển của các lục địa đã đẩy chúng đi khắp thế giới, thế nhưng 214 triệu năm trước, chúng đã ở rất gần nhau và gần như là thẳng hàng đến nỗi mà chúng có thể đã gây ra sự tuyệt chủng trong thời kỳ Trias cuối của kỷ nguyên Đại Trung sinh.

Hố thiên thạch Rochechouart (Pháp)

4. Hố thiên thạch Wetumpka, Alabama, Mỹ




Khoảng 82 triệu năm trước, một ngôi sao băng rộng khoảng 350m đã rơi xuống vùng biển nông phía bắc của nơi là thành phố Montgomery, Alabama hiện nay. Nhưng gì còn sót lại cho đến ngày nay chính là một trong những hố thiên thạch biển còn nguyên vẹn nhất thế giới. Rộng khoảng 5 dặm, hố thiên thạch Wetumpka lộ những vỉa đá trên miệng hố trơ trọi và vùng tâm được nâng lên, đã chứng tỏ những tác động đột ngột lên nền lục địa dưới đáy biển.

Hình ảnh hố Wetumpka lúc mới được hình thành được tái hiện lại bởi Jerry Armstrong

5. Hồ thiên thạch Lonar, Ấn Độ




Là một trong những hố thiên thạch nổi tiếng nhất Ấn Độ, hồ Lonar nằm ở gần thị trấn Sultanpur của bang Maharashtra. Chỉ rộng khoảng 1.6km, hố thiên thạch chứa nước muối, kiềm này được hình thành do tác động của một sao chổi hoặc thiên thạch trong kỷ Pleistocene gần 52.000 năm trước.




Hố Lonar giữ gần như nguyên vẹn hình dáng ban đầu của nó do thiếu sự đóng băng ở khu vực đó của Ấn Độ và cũng do nền đất đá bazan núi lửa cứng ở khu vực này.

6. Hố thiên thạch Pingualuit, Quebec, Canada

Hố thiên thạch Pingualuit nơi chứa đựng hồ nước ngọt tinh khiết nhất Bắc Mỹ

Được phát hiện ra vào giữa những năm 40 nhưng chỉ được biết đển bởi người dân bản địa dưới cái tên 'Đôi mắt ngọc của Nunavik', hố thiên thạch Pingualuit là kết quả của một vụ va chạm thiên thạch khoảng 1.4 triệu năm trước. Cái hồ trên nằm trên miệng hố thiên thạch ngày nay được hình thành hoàn toàn từ nước mưa và tuyết, do đó nước ở đây cực kỳ tinh khiết, muối chỉ chiếm có 3 ppm (Hồ lớn - Great Lakes chứa trung bình 500 ppm).

Hố thiên thạch có đường kính lên đến 3.44km

7. Hố thiên thạch Kaali, Estonia

Hồ Kaali cũng được kể đến trong thần thoại và sử thi của các nước Bắc Âu

Khoảng 660 năm trước Công nguyên, có một sao băng bay vào bầu khí quyển của Trái Đất và vỡ thành ít nhất là 9 mảnh, và tạo nên đảo Baltic ở Saaremaa với sức công phá bằng một quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima. Một vài trong số những hố thiên thạch này đã bị ngập trong nước nhưng vẫn giữ hình dáng tròn đặc trưng như khi chúng mới hình thành sau khi những núi băng trôi của kỷ Băng Hà tan hết. Hố lớn nhất trong những hố thiên thạch đó là Kaali thì rộng chừng 100m, lượng nước ngầm trong các hố thay đổi theo từng mùa.

Lượng nước ngầm trong hồ thay đổi theo mùa

Sự kiến tạo nên hố Kaali còn có thể được tìm thấy trong sử thi về người Viking và Finnic cổ đại cũng như trong thần thoại Bắc Âu. Hố thiên thạch chính, Kaali còn được gọi là 'Hồ thánh thần', và nó cũng có thể đã được sử dụng trong các nghi lễ tà giáo.

8. Hố thiên thạch Gosses Bluff, Australia




Hố thiên thạch Gosses Bluff trông vẫn tuyệt so với tuổi của nó: khoảng 142 triệu năm. Nằm ở vùng phía Bắc của Úc, hố thiên thạch với đẹp thô ráp, xù xì này nổi bật trên nền trời ngọc bích của Outback với một vòng tròn những đỉnh đồi, đất đá cao đến 150m. Là một địa điểm du lịch khá nổi tiếng nằm cách thị trấn Alice Springs 100 dặm về phía Tây.

Gosses Bluff nổi bật trên nền trời xanh ngọc của Outback

Sự va chạm của sao băng Gosses Bluff cũng chính là điểm kết thúc của kỷ Jura, gây ra sự tàn phá khủng khiếp và một hố va chạm rộng đến 22 km. Tuy nhiên, theo thời gian và điều kiện khí hậu, hố Gosses Bluff chỉ còn rộng có 5km.

Từ 22km ban đầu, qua hàng trăm triệu năm, Gosses Bluff nay 'chỉ còn rộng có'… 5km

9. Hồ Clearwater, Quebec, Canada

Hố thiên thạch sinh đôi độc đáo và hiếm có vào bậc nhất thế giới

Hồ Clearwater là một cặp hố thiên thạch nằm ở Quebec, Canada, gần bờ biển của vịnh Hudson. Cũng giống như những hố thiên thạch lâu niên khác – trong trường hợp này là gần 290 triệu năm – cặp hố song sinh này vẫn giữ nguyên hình dạng do nền đá cứng ở Canadian Shield (tên một vùng đá cứng ở Quebec).




Đường kính của cặp hồ này là 26 và 36 km, và một hồ còn có một vòng tròn gồm những đảo nhỏ ở bên trong. Hiện tượng hố thiên thạch đôi thì hiếm thấy ở Trái Đất nhưng lại rất phổ biến trên các hành tinh và mặt trăng khác trong hệ mặt trời. Nguyên nhân của việc này có thể là do những thiên thạch này vỡ làm đôi khi xuyên thủng bầu khí quyển của trái đất, hay như giả thuyết của một số nhà khoa học, những tiểu hành tinh cùng với mặt trăng của nó đã đi cùng nhau đi tới cuối cuộc hành trình.

10. Hố thiên thạch Wilkes Land, Nam Cực




Với sự ra đời của những máy ảnh hiện đại, chụp ảnh vệ tinh độ chính xác cao, người ta đã có thể ghi lại những thứ vượt quá giới hạn tầm nhìn của con người như những hố thiên thạch hay vết tích còn lại của nó liên tục được phát hiện. Ngay cả khi bị bao bọc bởi lớp băng dày hàng nghìn km, Nam Cực cũng không phải là ngoại lệ: một trong những hố thiên thạch lớn nhất từng được biết đến có thế đã được tìm thấy dưới những lớp băng dày trong hàng triệu năm. Nếu những lý thuyết hiện tại trên sự khác thường được chứng minh, chúng chỉ ra rằng có một vụ va chạm lớn với một tiểu hành tinh rộng 48km ở bờ biển Nam Cực vào 250 triệu năm trước, tạo nên một hố rông tới 483km.

Vụ va chạm này có thể là vụ va chạm lớn nhất từ trước tới nay

Vụ va chạm Wilkes Land có thể được hình thành cùng với vụ va chạm rộng 200 km Bedout ở gần Australia bởi những sao băng mà hậu quả là sự tuyệt chủng hàng loạt tồi tệ nhất trong lịch sử của Trái Đất: trận Đại hạn hán (the Great Dying) kết thúc thời kỳ Permian (90% các loài sống dưới nước và gần ba phần tư các sinh vật và thực vật sống trên cạn đã bị tuyệt chủng.)

90% các loài sống dưới nước và gần ba phần tư các sinh vật và thực vật sống trên cạn có thể đã bị tuyệt chủng vì vụ va chạm Wilkes Land